انتخابات و کرونا در آسیا

در حالی که شیوع کرونا تغییراتی در فعالیت های مختلف اجتماعی و اقتصادی پدید آورده است، تجربه کشورهای آسیایی مانند مالزی، ژاپن، سنگاپور، کره جنوبی و میانمار ثابت می کند که انتخابات در شرایط کرونا امکان پذیر، اما دشوار است. 

به گزارش مجله خبری نگار؛  یکی از تاثیرات مهم کرونا در کنار همه مسائل اجتماعی و اقتصادی تاثیر شیوع آن بر انتخابات و دمکراسی است. برخی کشورها مانند سریلانکا و میانمار انتخابات را برگزار کرده اند در حالی که هنگ کنگ اعلام کرده که انتخابات شورای قانونگذاری (مجلس) را به مدت یک سال به تعویق می اندازد. 
نگرانی ها برای سلامتی و ایمنی یکی از عوامل اصلی در تصمیم گیری درباره برگزاری انتخابات یا به تعویق انداختن آن در زمان شیوع کرونا است. همانطور که گزارش جهانی موسسه "اینترنشنال ایدیا" International ADEA درباره تاثیر کرونا بر انتخابات نشان می دهد، دو سوم کشورهایی که قرار بوده در سال 2020 انتخابات برگزار کنند تصمیم به تعویق انتخابات گرفتند. از میان بیش از 50 کشوری که تصمیم به برگزاری انتخابات در شرایط کرونا گرفتند، 9 کشور در آسیا هستند. 
چهار کشور مغولستان، مالزی، ژاپن و سنگاپور در طول مدت سه هفته از اواخر ژوئن تا اوایل ژوئیه (اوایل تیر ماه ) انتخابات هایی در سطوح و در مقیاس های مختلف برگزار کردند. مغولستان روز 24 ژوئن انتخابات پارلمانی برگزار کرد و در پی آن انتخابات انجمن ایالتی مالزی در 4 ژوییه برگزار شد و روز بعد آن انتخابات فرمانداری ژاپن در توکیو و در نهایت هم روز 10 ژوییه انتخابات پارلمانی در سنگاپور برگزار شد. 

گسترش بیماری های واگیردار مانند کووید-19  تاثیرات زیادی بر زمان بندی و اداره انتخابات دارد و از این رو نهادهای مدیریت انتخابات باید امکان اجرای الزامات جدید را بدون کوتاهی در زمینه اعتبار انتخابات مورد بررسی قرار دهند. از این رو هر انتخاباتی با هر مقیاسی در زمان شیوع بیماری باید با تدابیر جلوگیری کننده و کاهش دهنده به منظور جلوگیری از گسترش بیشتر بیماری همراه باشد چرا که انتخابات معمولا مستلزم حضور و تعامل صدها یا هزاران نفر در مکان های محدود است. 

موسسه اینترنشنال ایدیا برآورد کرد که شیوع بیماری سه نوع محدودیت مهم برای انتخابات ایجاد می کند: محدودیت بر آزادی تردد و تجمع، خطرات مرتبط با سلامتی برای رای دهندگان و مسئولان برگزاری و پیچیدگی ها و تاخیرهای عملیاتی. در همین ارتباط چالش هایی درباره اعتبار انتخابات در شرایط کرونا وجود دارد که باید به آنها رسیدگی شود. این چالش ها شامل مواردی از جمله محدودیت در کارزار انتخاباتی، موانع بر سر راه شفافیت فرایند انتخابات و ریسک برای مشروعیت نتیجه انتخابات می شود. با توجه به الزامات فاصله گذاری اجتماعی در دوره شیوع بیماری، کارزارهای انتخاباتی مانند گذشته قابل برگزاری نیست. 

در این خصوص دولت مغولستان با تصویب مقرراتی اجرای تجمعات به شکل آنلاین را تشویق کرد. در شرایطی که برگزاری آنلاین امکان پذیر نباشد نیز مقرراتی مانند فاصله گذاری ایمن، چک کردن دمای بدن، تهویه هوای مناسب، ضد عفونی کردن محیط و الزام ماسک زدن مورد توجه قرار داشت.

سنگاپور هم رویکرد مشابهی در پیش گرفت و موجب شد که حزب حاکم تصمیم به برگزاری آنلاین یکی از راهپیمای های سنتی موسوم به "فولرتون" Fullerton Rally بگیرد. بر خلاف مغولستان، تجمعات و راهپیمایی های انتخاباتی در سنگاپور و مالزی بطور کلی ممنوع شد. اما در انتخابات ژاپن راهپیمایی های انتخاباتی کم و بیش به روال معمول انجام شد.

در انتخابات در شرایط شیوع کرونا در بسیاری از کشورها همانند سنگاپور خبری از تجمعات بزرگ و تماس فیزیکی نیست و در عوض کارزارهای آنلاین نقش مهمی در انتخابات گرفته است. 

محدودیت رای دهندگان و چالش تضمین حقوق سیاسی  

نگرانی از گسترش بیماری کرونا از طریق فرایند رای گیری بطور طبیعی موجب می شود که فرصت رای دادن برای بیماران کرونایی محدود شود. رای دهندگان سالم اما کهنسال هم با خطر بیشتری رو به رو می‌شوند. کره جنوبی در این زمینه نمونه‌ای بر جا گذاشت و حوزه‌های رای گیری خاصی برای بیماران کرونایی ایجاد کرد که مسئولان در آنجا تدابیر بهداشتی شدیدتری اجرا کردند.

سنگاپور هم همین کار را انجام داد و همچنین چهار ساعت اولیه زمان رای گیری را به افراد کهنسال اختصاص داد. اما در مغولستان در زمان انتخابات شمار موارد ابتلا به کرونا خیلی زیاد نبود و چنین حوزه‌های رای گیری خاص ایجاد نشد اما پروتکل‌های خاصی برای برخورد با افراد دارای علائم کرونا در حوزه‌های رای‌گیری برقرار کرد که مطابق آن چنین افرادی به محض ورود به حوزه رای گیری قرنطینه می‌شدند. مالزی نیز روشی مشابه مغولستان داشت. 

یکی از نکات جالب انتخابات کره جنوبی این بود که تقریبا نیمی از اتباع کره جنوبی در خارج کشور به علت محدودیت‌های اعمال شده در کشورهای میزبان قادر به شرکت در انتخابات نبودند. قرار بود انتخابات در 166 نمایندگی دیپلماتیک کره جنوبی در خارج از این کشور برگزار شود اما انتخابات در 91 نمایندگی انجام نشد و این مساله از نظر تضمین حقوق سیاسی مساله کوچکی نیست. 

موانع در راه شفافیت انتخاباتی و خطر کاهش مشروعیت

به گزارش مجله خبری نگار،‌ نشریه دیپلمات در این خصوص خاطرنشان کرد که انتخابات در شرایط عادی تحت نظارت ناظران داخلی و بین‌المللی قرار دارد تا معیارهای انتخابات شفاف و قانونی رعایت شود، اما در شرایط کرونایی ممکن است اوضاع متفاوت باشد. محدودیت در زمینه مسافرت‌های بین‌المللی موجب شده که ماموریت‌های نظارت بر انتخابات بطور کامل اجرا نشوند. برای ناظران داخلی هم لزوم فاصله‌گذاری فیزیکی موجب می‌شود که کار نظارت دقیق بر رای‌گیری و شمارش آراء با مشکل مواجه شود.

در مغولستان ناظران داخلی انتخابات با محدودیت‌هایی در زمینه ساعات حضور مواجه شدند. در مالزی نیز محدودیت بر کار ناظران وجود داشته اما در روز انتخابات کمتر بوده است. 
در همین حال مشروعیت انتخابات هم اغلب با میزان مشارکت مردم سنجیده می‌شود و هرچه میزان مشارکت پایین‌تر باشد نتایج هم از مشروعیت کمتری برخوردار خواهد بود بخصوص اگر مشارکت از 50 درصد کمتر باشد. این یکی از نگرانی‌های اصلی برای انتخابات در شرایط کرونا بوده است. 

 ترتیبات رای‌گیری خاصی مانند رای گیری پُستی و رای گیری زودهنگام (پیش از موعد)‌ در کوئینزلند استرالیا و کره جنوبی برای بالا بردن سطح مشارکت استفاده شده است. یک فاکتور مهم برای لحاظ کردن در این زمینه شدت شیوع کرونا در هر کشوری در زمان برگزاری انتخابات است. از نمودارهای مربوط به آمار کرونا نمایان است که در زمان برگزاری انتخابات در کره جنوبی منحنی صاف شده بود اما بر عکس در کشورهای استرالیا و ایران در زمان انتخابات منحنی رو به افزایش بود. 

افزایش هزینه‌های مالی و اداری انتخابات در شرایط کرونا 

بررسی‌ها نشان می‌دهد که سازماندهی‌ و برگزاری انتخابات در شرایط شیوع کرونا هزینه‌های مالی و اداری بیشتری را بر دوش دولت‌ها می‌گذارد. در گذشته تامین تجهیزاتی مانند دستکش، محافظ صورت، مواد ضدعفونی کننده دست و ضدعفونی اماکن در فهرست هزینه‌های انتخابات نبوده است. مالزی و سنگاپور حوزه‌های رای‌گیری بیشتری با هدف جلوگیری از ازدحام جمعیت ایجاد کردند که این کار هم هزینه داشته است. اما رئیس جمهوری مغولستان پیشنهاد تاخیر در برگزاری انتخابات با هدف صرفه‌جویی و صرف پول آن برای مبارزه با کرونا را مطرح کرد. 

به هر روی نهادهای انتخاباتی در آسیا در حال تطبیق با "وضعیت عادی جدید" برگزاری انتخابات در شرایط کرونا هستند و هر چند انتخابات در این شرایط قابل برگزاری است اما باید به سازش‌هایی دست یافت (از موارد و الزاماتی چشم پوشی کرد) و هزینه‌هایی پرداخت کرد.

مالزی در اندیشه تعویق انتخابات محلی 

در پی برگزاری انتخابات انجمن‌های ایالتی مالزی در تیر ماه امسال، اکنون مقامات دولت مالزی درصدد به تاخیر انداختن انتخابات به جا مانده در دو منطقه کشور هستند. انتخابات در منطقه "صباح" Sabah قرار است روز پنجم دسامبر (شنبه 15 آذر) و انتخابات ایالت "سارواک" هم قرار است تا اوت 2021 (مرداد سال آینده) برگزار شود. 

یکی از مقامات دولتی روز دوشنبه در جلسه پارلمان گفت که تجمعات بزرگ در جریان انتخابات ایالتی صباح در ماه سپتامبر موجب افزایش کرونا در کشور شده است. اما یک مقام دیگر گفته که تعلیق انتخابات مغایر با قانون اساسی فدرال است. یک مقام سابق کمیسیون انتخابات مالزی هم گفته است که امکان تعویق این دو انتخابات وجود ندارد مگر اینکه حالت اضطراری اعلام شود.

انتخابات زودهنگام ژاین در هاله‌ای از ابهام 

در حالی که شیوع بی‌سابقه کرونا در ژاپن همچنان به اقتصاد این کشور لطمه می‌زند، یوشیهیده سوگا نخست وزیر این کشور احتمالا اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام در سال جاری میلادی را به تاخیر خواهد انداخت. سوگا پس از کناره‌گیری شینزو آبه به علت کسالت، مسئولیت نخست وزیری را بر عهده گرفت. این درحالی است که نظرسنجی‌ها از حمایت مردمی از سوگا حکایت دارند. 

به نوشته رسانه‌های ژاپن، مقامات دولتی و قانونگذاران حزب حاکم بر این باورند که تصمیم اخیر سوگا برای لغو انتخابات زودهنگام نشان دهنده عزم او برای تمرکز بر تدابیر اجرایی مقابله با کرونا و جبران خسارات اقتصادی ناشی از کرونا است. 

انتخابات میانمار زیر سایه کرونا 

افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در میانمار، فعالیت های انتخاباتی پیش از انتخابات پارلمانی سراسری ماه نوامبر را با مشکل مواجه کرده است و بدنبال آن احزاب مخالف خواستار به تعویق افتادن زمان برگزاری این انتخابات شدند. افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در این کشور فعالیت های انتخاباتی پیش از انتخابات سراسری ماه نوامبر را با مشکل مواجه ساخته و همین موضوع موجب شد تا احزاب سیاسی مخالف در این کشور از دولت بخواهند زمان برگزاری انتخابات پیش رو را که در ۸ نوامبر (۱۸ آبان) خواهد بود، تا مدت نامعلوم به تعویق بیاندازد. 

بیش از ۲۰ حزب مخالف و تازه تاسیس از کمیسیون انتخابات میانمار خواستند که رای گیری را به تعویق بیاندازد. دولت اما همچنان موضع خود برای برگزاری انتخابات در موعد مقرر را حفظ کرده است. اگرچه دولت با جدیت فعالیت های مردم در بسیاری از زمینه ها را محدود کرده است؛ اما نامزدهای انتخابات پیش رو چاره ای ندارند جز اینکه کارزارهای انتخاباتی خیابانی خود را به حالت تعلیق درآورند.

کمیسیون انتخابات اتحادیه میانمار اقداماتی را برای اطمینان از امن و قابل اطمینان بودن حوزه های رای گیری انجام داده است. برای اطمینان از حفظ فاصله اجتماعی در مراکز رای دهی، کمیسیون مستقل انتخابات متعهد شده است که تعداد مراکز رای دهی را از ۴۰ هزار به ۵۰ هزار مرکز افزایش دهد.  
به همین دلیل (کرونا) کارکنان باید از لباس مخصوص استفاده کنند و رای دهندگان نیز دستان خود را پیش از رای دهی به خوبی ضدعفونی کنند، در همین حال تجمعات و گرهمایی های عمومی به منظور برگزاری مبارزات انتخاباتی ممنوع اعلام شده است.  
اوایل ماه جاری و  افزایش شیوع کرونا، گروهی متشکل از ۲۴ حزب مخالف در میانمار، خواستار به تعویق انداختن انتخابات این کشور شدند، اما کمیسیون مستقل انتخابات، درخواست هرگونه به تعویق انداختن را رد کرده و می گوید اقدامات فعلی آن برای اطمینان از یک نظرسنجی آزاد و منصفانه کافی است.
در همین حال بیشترین فشار بر احزاب سیاسی کوچک و مناطق دور افتاده است و نمی توان پی برد که رای دهندگان در این مناطق تا چه حد به مبارزات آنلاین دسترسی دارند.

انتخابات پارلمانی میانمار روز 18 آبان در شرایطی برگزار شد که شیوع کرونا ضرباتی بر صنعت گردشگری و پوشاک که منابع اصلی درآمد ارزی این کشور هستند وارد کرده است. برگزاری تجمعات بزرگ انتخاباتی ممنوع بود و احزاب مخالف و همچنین ارتش از برگزاری انتخابات در شرایط کرونا انتقاد کردند.

اندونزی برای انتخابات در شرایط کرونا آماده می‌شود

در اندونزی هم انتخابات به تعویق افتاده است. پس از افزایش چشمگیر ابتلا و مرگ و میر ناشی از شیوع کرونا در برخی کشورهای آسیایی از جمله اندونزی، فراخوانی برای به تعویق انداختن انتخابات سراسری در این کشور نیز افزایش یافت.

انتخاباتی که قرار بود در ماه سپتامبر (شهریور) برگزار شود، بر اثر تردیدها از احتمال افزایش تلفات انسانی در این کشور حین برگزاری این انتخابات به تاخیر افتاده و قرار است در نهم دسامبر امسال (19 آذرماه) حدود 106 میلیون نفر از مردم اندونزی در 270 منطقه این کشور با شرکت در انتخابات مقامات منطقه‌ای را انتخاب کنند. 

در حالی که بیش از 170 هزار مورد ابتلا به کرونا در اندونزی تایید شده ، شیوع این بیماری به نگرانی‌هایی در خصوص سلامتی رای‌دهندگان و مسئولان برگزاری انتخابات دامن زده است. این نگرانی‌ها موجب پیشنهاد تعویق انتخابات شده است. اندونزی پیش از این نیز انتخابات را از ماه سپتامبر به دسامبر موکول کرده است اما گفته می‌شود که این تعویق به مدت سه ماه به علت کافی نیست بخصوص که با کاهش محدودیت‌ها برای بازگشایی اماکن و واحدهای اقتصادی موارد ابتلا به کرونا هم رو به افزایش است. 

این درحالی است که نارضایتی مردم از نحوه مواجهه دولت با کرونا هم احتمالا یکی از موضوعات مهم برای رای دهندگان در انتخابات 19 آذر ماه خواهد بود. شیوع کرونا در اندونزی چالش‌های زیادی برای دولت اندونزی و طرح‌های توسعه کشور ایجاد کرده است. بحران کرونا و شرایط ایجاد شده ممکن است به نفع مقامات فعلی در انتخابات باشد زیرا نامزدهای جدید امکان تعامل و تماس کمتری با رای دهندگان دارند. اما از یک جنبه هم ممکن است به زیان آنها باشد چرا که انتقادها در خصوص کاستی‌ها در مواجهه با کرونا متوجه آنها است.

منبع: ایرنا